بازاریابی چریکی
در بازاریابی چریکی، تبلیغات به گونهای طراحی میشوند که مخاطب ممکن است از وجود آن بی اطلاع باشد. به همین جهت، این نوع بازاریابی در دسته بازاریابی پنهان جای میگیرد. این نوع بازاریابی برای کسب حداکثر نتایج با حداقل منابع استفاده میشود که معمولا از بازخورد خوبی نیز برخوردار است. ابتکار و نوآوری در این بازاریابی حرف اول را میزند و شکستن عرفهای حاکم بر جامعه را به همراه دارد و تازگی در امر تبلیغات را با خود دارد. بازاریابی چریکی، یک نوع از روشهای تبلیغاتی است که بر بازاریابی غیرمتعارف و متفاوت، بطوریکه نسبت به سایر تبلیغات کم هزینهتر باشد و نیز حداکثر نتایج رو به دنبال خواهد داشت.
در این مقاله به بازاریابی چریکی به طور کامل میپردازیم. با ما همراه باشید.
بازاریابی چریکی چیست؟
بازاریابی چریکی ( Gureilla marketing ) که به بازاریابی پارتیزانی نیز معروف است، شاخهای از بازاریابی است و روشی نامنظم و غیرمتعارف در حوزه تبلیغات که بر مینای بودجه بسیار کم استوار است. تمرکز این نوع از بازاریابی بر تبلیغات ازارنتر و کسب حداکثر نتایج است.
ویژگی که تبلیغات این نوع از بازاریابی دارد، این است که در بسیاری از مواقع، مخاطب حتی از وجود آن خبر نداشته و این بازاریابی چریکی به نوعی بازاریابی پنهان است. ابتکار و نوعآوری حرف اول را در این نوع از بازاریابی میزند و شکستن قوانین و عرف جامعه، راهکارهایی برای انجام این نوع از تبلیغات است. از آنجایی که در دنیای رزم واقعی، برای شکست دشمن، از تاکتیکهای خاصی استفاده میکنند که حرکات غیرقابل پیشبینی و غافلگیر کننده نیز جزیی از همین تاکتیکها است. در دنیای تبلیغات نیز، از آنجایی که با استفاده از این نوع تبایغات، مخاطب دچار غافگیری شده، به همین منظور این نوع بازاریابی را، بازاریابی چریکی مینامند.
تاریخچه بازاریابی چریکی
در سال 1984 کتابی تحت عنوان بازاریابی پارتیزانی توسط جی کنراد لوینسون با پیشینه مدیریتی در باسابقهترین شرکتهای تبلیغاتی آمریکا،به نگارش درآمد. با چاپ این کتاب بود که دنیا با بازاریابی چریکی آشنا شد. لوینسون که به پدر بازاریابی چریکی در دنیا شناخته میشود، هدف از نوشتن این کتاب و در نهایت استفاده از بازاریابی چریکی، به کار بردن استراتژیهای غیرمتعارف تبلیغاتی را بیان میکند که با هزینه کم انجام میشود. با نوشتن این کتاب، نوعی از تبلیغات در جهان به وجود آمد و به سرعت در تبلیغات میان کسب و کارها رواج پیدا کرد.
در ابتدا این نوع بازاریابی حول فعالیت کسب وکارهای کوچک با بودجه کم تبلیغاتی شکل گرفت، به نحوی که برای این کسب و کارهای کوچک بسیار کاربردی و مقرون به صرفه بود. اما این نوع از بازاریابی، تنها مختص کسب و کارهای کوچک نبوده و نیست و امروزه کسب و کارهای بزگ نیز که برای خود برند شدهاند و هزینه تبلیغاتی آنان نیز بسیار بیشتر از کسب و کارهای کوچک است از این نوع بازاریابی نیز استفاده میکنند. حال برخی از این کسب و کارهای بزرگ در استفاده از بازاریابی چریکی موفق بوده و برخی نیز در این زمینه چندان موفق نبودند.
نمونهای از موفقیت و شکست کسب و کارهای بزرگ در بازاریابی چریکی
به عنوان نمونه یکی از برندهایی که تجربه موفقی از استفاده از بازاریابی چریکی به دست آورده،کوکاکولا است. این شرکت در یک فیلم نمایشی که در سال 2010 از یک دستگاه ماشین فروش کوکاکولا، از عکسالعمل خریداران خود فیلم برداری کرده است. این دستگاه فروش کوکاکولا، علاوه بر فروش نوشیدنی کوکاکولا، محصولات دیگری نظیر پیتزا و ساندویچ نیز عرضه میکرد. موقعیت این فیلم برداری که در دانشگاه استی جونز نیویورک بود، از عکسالعمل واقعی دانشجویان که از داستان فیلمبرداری خبردار نبودند و از دستگاه فروش کوکاکولا خرید میکردند، منتشر کرده است. این فیلم به سرعت در یوتیوب منتشر شده و در کوتاهترین زمان، بیش از 4/5 میلیون بازدید را به خود اختصاص داد.
اما شکست بازاریابی چریکی را میتوان به استفاده از این نوع روش در تبلیغات یک شرکت فیلم سازی در 2007 اشاره کرد. این شرکت برای تبلیغ فیلم جدید خود در نقاط تصادفی شهر اقدام به نصب تابلوهای LED کرد. هنگامی که این تابلوها در شب روشن میشد، به خاطر شباهتی که با ابزارهای بمب داشتند، باعث بروز وحشت همگانی در سطح شهر شدند. این وحشت مردم، باعث میشد با آتشنشانی و پلیس تماس بگیرند. به همین منظور، این شرکت فیلمسازی یکی از پروژههای ناموفق خود را به جهت احساسات مردم، تجربه کرد.
مزیتهای بازاریابی چریکی
از مهمترین مزیتهای بازاریابی چریکی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نبود مشکل کمبود بودجه: در این روشِ بازاریابی میتوان کمبود بودجه را میتوان با ایده و خلاقیت بیشتر پوشش داد.
- نبود روش آزمون و خطا: در این روشِ بازاریابی، چیزی به نام روش آزمون و خطا نداشته و همه چیز برمبنای آمار و ارقام و احتمال است.
- تمرکز بر مشتریان فعلی: بیشتر تمرکزمان در این روش بازاریابی بر حفظ مشتریان فعلی است.
- عدالت بین کسب وکارهای کوچک و بزرگ: از آنجایی که این روش هم برای کسب و کارهای کوچک مناسب است و هم برای کسب و کارهای بزرگ، هیچ فرقی در اثربخشی این نوع از بازاریابی وجود ندارد.